Agenda

Geen geplande activiteiten.

Populair

Wat betekenen de besparingsmaatregelen van Di Rupo voor mij als vrouw? PDF Print Email
Geschreven door Femke Urbain op maandag, 23 januari 2012

Het is geen echte verrassing dat de besparingsmaatregelen van Di Rupo vrouwen op verschillende terreinen het hardst zullen treffen. In dit artikel alvast een eerste overzicht van de gevolgen. We komen hier later zeker nog op terug.

Tijdkrediet en loopbaanonderbreking

De formules van tijdkrediet (voltijds of halftijds) en de vermindering van de professionele loopbaan (1/5e werk) hebben voornamelijk vrouwen (meer dan 80% van de mensen die op de stelsels beroep deden) de kans gegeven om op de arbeidsmarkt te blijven.

Vermits men zo niet moet kiezen tussen volledige werkloosheid of deeltijdse arbeid, zorgen deze systemen voor het behoud van een aantal sociale rechten. Ze laten een betere combinatie tussen werk en privéleven toe, wat in de privésfeer een kans biedt aan een rechtvaardigere taakverdeling  tussen mannen en vrouwen. Ook al weten we maar al te goed dat we daarvoor ook andere “materiële hinderpalen en tradities”, zoals ze door het patriarchaat worden voorgeschreven, moeten overwinnen.

Voortaan zal het tijdskrediet “zonder motief” echter ingekort worden, en alleen toegepast worden als men een beroepsloopbaan van 5 jaar en een bedrijfsanciënniteit van 2 jaar kan bewijzen. Het tijdskrediet zal tot 1 jaar, of in deeltijdse equivalenten 2 jaar halftijds of 5 jaar aan 1/5de , beperkt worden.  Er is geen verlening mogelijk behalve voor thematische (zorg)verloven, wat voornamelijk de zorg voor afhankelijke kinderen en (oudere) personen inhoudt.                                                          

Als een werknemer, of  zoals meestal het geval is, een werkneemster, voor haar kinderen, oude of zieke ouders wil zorgen, dan zal die een thematisch tijdskrediet kunnen opnemen, maar dan beperkt tot 3 kalenderjaren. Een tijdskrediet  "zonder motief" – ook al is het even willen uitblazen van het drukke werk een legitieme reden – zal  ook niet meer meetellen voor het pensioen en dus de pensioenuitkering verminderen.

Bij deze belemmeringen voor de verzoening tussen werk en privéleven komt nog dat er tegelijkertijd geen enkele maatregel wordt genomen om de toegang tot de openbare dienstverlening voor jonge kinderen of de hulp aan afhankelijke personen te verbeteren. In de realiteit komen deze zorgtaken nog al te vaak op de schouders van de vrouwen terecht. Zij betalen op termijn de rekening  doordat ze verplicht zijn om deeltijds te werken of hun beroepsloopbaan te onderbreken, met als gevolg een aanzienlijke inkomensvermindering.

Regelingen van eindeloopbaan, (vervroegd) pensioen en brugpensioen

De pensioenuitkeringen voor vrouwen zijn het laagst met gemiddeld 629 € per maand tegen 1.287 € voor mannen. Niets is voorzien om het uitkeringsbedrag te verhogen, terwijl het armoederisico 20% voor de65-plussers en 25% voor de 75-plussers bedraagt. Integendeel, de regering beperkt de loopbaanvoorwaarden: de overgang van 20 naar 25 jaar voor het gebruik van eindeloopbaanregelingen, een loopbaanvoorwaarde van 40 jaar voor het rustpensioen op 60 jaar (met enkele uitzonderingen) en 42 jaar voor het vervroegd pensioen op 60 jaar.

De overgangsmaatregel beslist in 2005 voor het vervroegd pensioen vanaf 60 jaar (langzame evolutie naar een loopbaan van 35 jaar tegen 2028) wordt versneld en strikter gemaakt (40 jaar tegen  2024). Een andere hervormingen die door de regering wordt aangekondigd, is de herziening van de gelijkgestelde periodes voor het brugpensioen, zoals de derde werkloosheidsperiode of het tijdskrediet van meer dan een jaar.

Vrouwen, die het om verschillende redenen moeilijker hebben om een volledige loopbaan te bereiken, zullen vaker binnen de derde werkloosheidsperiode vallen en meer beroep doen op tijdskrediet. Ze zullen er dus niet of moeilijker in slagen om de voorwaarden voor hun pensioen- en uitkeringsrechten te vervullen.

Het einde van het overlevingspensioen

Het overlevingspensioen is een maandelijkse uitkering aan weduwen enweduwnaars na het overlijden van hun echtgenoot. Het wordt berekend op basis van de arbeidsloopbaan van de overleden echtgenoot. Iedereen ouder dan 45 heeft er recht op. Had er recht op, want deze uitkering (dienstverlening letterlijk de echtgenoot die niet over een inkomen beschikt, toelaat „te overleven“!) wordt gewoonweg afgeschaft in de regeringsmaatregelen. En dit terwijl er momenteel ongeveer 600.000 mensen een overlevingspensioen ontvangen...

Voor de leeftijd van 65 jaar zal het overlevingspensioen vervangen worden door „een overgangsuitkering die in duur afhankelijk is van de leeftijd, het aantal kinderen en het aantal jaren van wettelijk samenleven of huwelijk“. Na de termijn van deze overgangsuitkering, vallen de werklozen onder de regeling van werkloosheid.

Na 65 jaar zal het overlevingspensioen volledig verdwijnen. Personen die op 1 januari 2012 jonger dan 30 jaar zijn hebben er geen recht meer op. Inkomensverlies, het onbestaande werklozenstatuut voor 65-plussers,…: de gevolgen van de afschaffing van het overlevingspensioen zijn zwaar.              

Maar ook hier zij de meest kwetsbare slachtoffers van deze verandering de vrouwen. Personen die immers nooit of slechts deeltijds gewerkt hebben en dus geen lange loopbaan kunnen bewijzen krijgen een belachelijk laag inkomen. Vaak zijn dit vrouwen die hun loopbaan tussen haakjes hebben gezet om voor hun gezin te zorgen.

Oorspronkelijk werd het overlevingspensioen voor de oorlogsweduwen gecreëerd en ging het uit van het principe dat vrouwen niet werkten. Een ander tijdperk? Niet voor iedereen, vooral in crisistijd. Wanneer het al moeilijk is om een job te vinden, is het voor ongekwalificeerde vrouwen,  vrouwen die veel huishoudelijke taken hebben of van buitenlandse oorsprong zijn, bijzonder hard.

Sinds lang eisen feministische bewegingen de individualisering van de rechten binnen de sociale zekerheid, wat de afschaffing van het overlevingspensioen als afgeleid recht met zich meebrengt. Maar die individualisering van de rechten, iets waar in de nieuwe maatregelen geen sprake van is (zo wordt traditioneel ook de afschaffing van het statuut van samenwonende gevraagd, een statuut dat vandaag veel samenwonende vrouwen een lager werkloosheidsuitkering geeft dan ze als alleenstaanden zouden hebben), moet men in een breder kader aanpakken, dat de verarming van de vrouwen vermijdt. Dit is nu natuurlijk niet het geval met de afschaffing van het overlevingspensioen.

Degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen en verhoogde controle en sancties.

Terwijl 4 op 5 werklozen al onder de armoededrempel leven, betekent de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen, een inkomenverlaging met 17,1% voor een alleenstaande, terwijl die voor samenwonenden (merendeels vrouwen) tot 41,3% zal bedragen.                                                

Vrouwen die oververtegenwoordigd zijn bij de langdurige werklozen, hebben eveneens meer risico om zich in de derde periode van werkloosheid te bevinden. Een periode waarin het uitkeringsbedrag is verminderd tot het strikte minimum en dit niet in aanmerking komt voor de berekening van het pensioen.

De verhoging van de controles en de sancties verplicht werklozen om eender welke onzekere betrekking te aanvaarden. De druk is nog groter voor vrouwen met de kinderen en in het bijzonder voor gezinshoofden van eenoudergezinnen (85% vrouwen!).

Het begrip „passende betrekking“ wordt aangepast, waardoor werklozen verplicht worden om een job binnen 60 km te aanvaarden, wat een afwezigheid van meer dan 12 uur of verplaatsingen van meer dan 4 uur tussen woonplaats en arbeidsplaats inhoudt. Dit valt nog moeilijk te combineren met een gezin. Om een sanctie van het RVA  te vermijden, zullen huismoeders dus verplicht worden om verre jobs te aanvaarden. Als gezinshoofd van een eenoudergezin moet je daarbij ook rekening houden met de kinderopvang, die vaak maar tot 18 uur open is. Veel vrouwen zullen dus geneigd zijn om zich tevreden te stellen met deeltijdse arbeid, met alle gevolgen vandien voor de pensioenberekening.

 


Feminisme Yeah!

Omdat in tijden van crisis vrouwen het eerst geviseerd worden, omdat het patriarchaat er nog steeds is, omdat de aanvallen van integristen, masculinisten en andere reactionairen niet stoppen, omdat vrouwenrechten nog steeds in vraag worden gesteld, blijft feminisme voor ons een essentiëel onderdeel van onze strijd. Om de feministische werking van SAP-LCR zichtbaar te maken, zijn we een blog gestart. Neem eens een kijkje!

http://feminisme-yeah.blogspot.com

 

Naar boven