Zowat alle grotere politieke partijen hoor je wel eens pleiten voor een ‘vergroening van de fiscaliteit’. Watteeeuh? Wel, dit betekent dat de overheid minder lasten zou heffen op arbeid en die zou compenseren met milieuheffingen en CO2-taksen.  Volgens het officiële verhaal zou dit goed zijn voor het milieu, maar ook voor de werkgelegenheid. Immers, de consumenten én bedrijven zouden méér moeten dokken voor energie of benzine waardoor ze spaarzamer worden en de arbeid zou door de lastenverlaging goedkoper worden, wat dan weer goed zou zijn voor de werkgelegenheid en onze heilige concurrentiepositie.

Wat dat laatste betreft kunnen we er niet genoeg op hameren dat dit de toets met de werkelijkheid niet doorstaat: de laatste jaren gaf de Belgische regering voor miljarden euro's fiscale cadeaus aan de bedrijven en toch leidde dit niet tot een substantiële verhoging van de werkgelegenheid. Het leidde eerder tot hogere winsten, die echter niet geherïnvesteerd werden en dus voor het grootste deel in de zakken van de aandeelhouders verdwenen.

Bovendien zijn duurdere energieprijzen zeer asociaal, gezien vooral de minst bedeelden nog eens extra getroffen worden, terwijl de rijksten die hogere prijzen niet voelen en dus allerminst hun consumptie zullen terugschroeven.

Indien een CO2-taks zijn effect niet wil missen moet hij bovendien voldoende hoog zijn, wat dan weer serieuze inkomsten voor de staat oplevert. In ruil voor die inkomsten zouden dan de patronale lasten op arbeid serieus de laagte ingaan. Wat betekent dat in de realiteit? Het Planbureau rekende het ons voor. Het vertrok daarbij van een taks die voldoende hoog zou zijn om te resulteren in dertig procent minder uitstoot tegen 2030.

Ten eerste zou dit leiden tot een verhoging van de indirecte belastingen (de meest onrechtvaardige belastingen, gezien ze voor rijk en arm even hoog zijn) ter waarde van 1,6 procent van het BBP. De patroons van hun kant zouden een cadeau van 8960 miljoen euro ontvangen, oftewel een verlaging van de loonkost van 3,9 procent.  En als klap op de vuurpijl zou de verhoging van de gemiddelde energieprijs bij uiteindelijke consumptie 32,5 procent bedragen... Vandaag leeft 15 procent van de Belgen rond of onder de armoedegrens. Hoe gaan die mensen hun electriciteitsrekening nog kunnen betalen?

De werkende mensen zouden dus de volledige rekening doorgeschoven krijgen: ze beta-len een taks op hun eigen verbruik en worden daarbovenop nog eens geconfronteerd met hogere prijzen.  Zo lijkt de sociale herverdeling in onze samenleving wel het eerste slachtoffer van de strijd tegen de klimaatverandering.   Bovendien kan je de vraag stellen wat er zou gebeuren indien de  taks zijn doel zou bereiken en de CO2-uitstoot drastisch zou teruglopen... Dan zouden de inkomsten van die taks dus ook drastisch verminderen… Wie zal er dan het gat in de sociale zekerheid dichten?

In plaats van individuele consumententaksen is er nood aan een geheel van collectieve en diepgaande sociale oplossingen: quota die het energieverbruik aan banden leggen op een sociaal verantwoorde wijze, gratis openbaar vervoer, een publiek plan voor de isolatie van huizen, een heroriëntatie van het wetenschappelijk onderzoek en publieke investeringen in hernieuwbare technologie... 

Onze eisen:

• Gratis openbaar vervoer. Geen nieuwe autowegen, minder autoverkeer

• Goedkope internationale treinreizen. Verbod op vluchten van minder dan 1000 kilometer 

• Een openbaar isolatieplan voor oude gebouwen gefinancierd door een vermogensbelasting 

• Massale investeringen in hernieuwbare energie. De energiesector moet weer een openbare dienst worden

• Weg met de neoliberale Wereldhandelsorganisatie. Voor een internationaal en rechtvaardig klimaatverdrag