Kapitalisme = verkwisting

De enorme toename van broeikasgassen in de atmosfeer valt niet toevallig samen met de ontwikkeling van het kapitalisme en de industrialisering. Tijdens de laatste tweehonderd jaar steeg het aandeel koolstof in de atmosfeer met een derde. Daarmee zitten we op een hoger peil dan we ooit gekend hebben tijdens de laatste 20 miljoen jaren.

En vooral sinds de jaren 50 gaat de uitstoot van broeikasgassen peilsnel de hoogte in. De kapitalistische industrie ontwikkelde zich voor het grootste deel op basis van CO2-uitstotende technologie. Eens de olie, kolen en gas de basis vormden voor onze productie, machines en transport, kwam er eigenlijk enkel nog kernenergie bij als andere belangrijke energiebron. Kernenergie zadelt ons dan weer op met uiterst gevaarlijk kernafval waar we geen blijf mee weten en is bovendien net als olie, kolen en gas eindig.

Terwijl de negatieve milieu-effecten van fossiele brandstoffen reeds decennia gekend zijn, werd er nooit een prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van duurzame, hernieuwbare energie als water- of zonne-energie. Daarvoor waren de winstbelangen van de economische sectoren gelinkt aan de productie van olie, kolen en gas nu éénmaal veel te groot geworden. Ook bleken energiebronnen als olie of kolen in een kapitalistische omgeving veel makkelijker om toe te eigenen, in bezit te nemen en te vermarkten dan bijvoorbeeld zonne-energie (terwijl de eerste vormen van fotovoltaïsche technologie om te komen tot zonne-energie reeds ontdekt werden in 1839!). Een andere keuze was dus mogelijk geweest!

Winst  en kapitaalaccumulatie staan centraal in het kapitalisme. Bedrijven gaan op zoek naar manieren om aan een zo laag mogelijke kost, zoveel mogelijk producten te produceren en te slijten op de markt. Daartoe is men steeds meer grondstoffen en producten van het ene eind van de wereld naar het andere eind gaan verslepen. 

Een garnaal wordt gevangen in de Noordzee, wordt vervolgens goedkoop gepeld in Marokko om achteraf weer in een Belgische supermarkt verkocht te worden. Een dom potje yoghurt legt een weg van 9000 kilometer af alvorens het in jouw winkelmandje terecht komt. Sportschoenen worden in Azïe aan elkaar genaaid in mensonwaardige fabrieken om ze achteraf in de VS te verkopen.

Al die verplaatsingen leiden tot een hoge uitstoot van broeikasgassen, maar die blijkt niet van tel voor kapitalistische bedrijven. Alles waar geen prijskaartje aan vastzit, is niet van waarde in het kapitalisme. Het kapitalisme leidt dus niet enkel tot uitbuiting van de mens, ook ons milieu en het klimaat worden de dupe van het eindeloze winstbejag.